اصول سندبلاست کردن
سند بلاست در کل فرایند شستشوی سطح به کمک ریزدانههایی است که به همراه آب خروجی واترجت یا بوسیلهی فشار باد و با فشار بالا به سطح اعمال میگردند تا جرمهای سخت، رسوبات، رنگ و زنگزدگی را از بین ببرند.
در این روش یک لایهی بسیار نازک از روی سطح برداشته خواهد شد.
در خصوص شستشوی نمای ساختمان از این روش برای از بین بردن جرمهای سخت و رسوب گرفته که در مدت زمان طولانی ایجاد شده و با نماشویی سنتی یا واترجت قابل رفع نیستند استفاده میشود.
پس از سند بلاست کردن سطح، بنا بر کیفیت سند بلاست، گرد و خاک، مواد زائد، رنگ و… از روی سطح نما پاک میشود.
سند بلاست چیست؟
سند بلاست یکی از انواع ساب پاشی است که در آن از ماسه برای تمیزکاری استفاده می شود. کشف روش سند بلاست به صورت اتفاقی و توسط یک فرد نظامی در سال ۱۸۷۰ میلادی صورت گرفت. فردی به نام نجامین چو تیلگمان که در حال خدمت در یک منطقه ی بیابانی بود شاهد برخورد ماسه بر روی شیشه بود. در اثر این برخورد سطح شیشه خراش برداشت و کدر شد. همین موضوع ایده ی اولیه ی ساخت دستگاه سندبلاستر بود که بعدها توسط او اختراع شد.
ماده ی ساینده در دستگاه ساب پاشی
به ماده ی جامدی که در دستگاه ساب پاشی برای لایه برداری استفاده می شود ساینده می گویند. ساینده ها به دو دسته ی فلزی و غیر فلزی تقسیم بندی می شوند. از سازنده های فلزی می توان به برخی از انواع فولاد کربن بالا و کربن پایین اشاره کرد. همچنین ساینده های غیر فلزی می توانند طبیعی یا سنتری باشند که انواع ماسه سیلیکا، ماسه الیوین، استارولیت و گارنت جز ساینده های غیرفلزی طبیعی هستند.
ماسه سیلیکا
ماسه سیلیکا قدیمی ترین و رایج ترین ماده ای ست که در سیستم های سند بلاست استفاده می شود و در واقع نام سند بلاست نیز از آن گرفته شده است.
گارنت
یکی دیگر از موادی که در سندبلاست استفاده می شود گارنت است. گارنت نسبت به ماسه قیمت بالاتری دارد و اما کیفیت سطحی که ایجاد می کند بیشتر است و تنفس آن نیز خطری برای افراد ایجاد نمی کند.
استارولیت
این ساینده ترکیبی از ماسه های ریز و درشت با مقدار سیلیس کم می باشد. از استارولیت برای برداشت خوردگی ها و پوسته های سطح فولاد بدون اینکه گرد و خاک زیادی تولید شود به کار می رود.
نقش ساینده بر کیفیت سند بلاست
اصلی ترین فاکتور در کیفیت سند بلاست، ساینده است. هر چه ذرات ساینده ریزتر باشند سطحی که به دست می دهند زیرتر خواهد بود. همچنین چگالی بالاتر ذرات باعث زبری بیشتر سطح می شود. با سختر شدن ذرات عمق نفوذ آن ها نیز افزایش می یابد. شکل ذرات ساینده نیز در کیفیت سند بلاست تاثیر دارند. ذرات کروی سطحی صاف تر ایجاد می کنند و هر چه ذرات تیز باشند سطح نیز زبرتر و کدتر می شود.
کاربرد سند بلاست
سند بلاست امروزه کاربردهای بسیار متنوعی دارد. از ساخت وسائل تزئینی گرفته تا تمیزکاری و لایه برداری از سند بلاست استفاده می شود. برخی از عمده کاربردهای سندبلاست عبارت است از:
- لایه برداری
- تمیزکاری
- صافکاری و پرداخت سطح
- ساخت سطوح تزئینی
- از بین بردن جرم آجر و سنگ
- از بین بردن کپک
- حکاکی
- پاک کردن لکه روغن
سند بلاست سطوح فلزی:
یکی از معمولی ترین راهها برای حفاظت مخازن، خطوط لوله، سازه های فلزی و بدنه کشتیها در مقابل عوامل خورنده محیط، پوشش به وسیله رنگها، رزینها و عایقهاست. داشتن یک سطح مناسب، تمیز و عاری از هرگونه زنگ زدگی جهت اجرای پوشش لازم و ضروری می باشد .
برای تمیز کاری سطوح در ابعاد کوچک روش های سنگ زنی،سمباده زنی و برس زنی و در ابعاد وسیع تجاری آن یعنی سند بلاست(ماسه پاشی)انجام می گیرد.
عملیات سند بلاست عمدتا جهت نیل به دو هدف انجام می شود:
۱- زدودن و برطرف نمودن جرمهای خارجی و زنگ زدگی و رسیدن به سطح فلز
۲- ایجاد پروفیل(زبری)مناسب در سطح فلز جهت چسبندگی بهتر فیلم پوشش جهت حفاظ،سند بلاست بسته به نیاز در درجات مختلف اجرا می شود، جدول زیر معرف چهار درجه متداول اجرای سند بلاست و نماد آنها در استانداردهای سوئد و امریکاست.
سند بلاست بوسیله ذرات مختلف مانند ماسه سیلیسی، گریت آهن، پودر اکسید آلومینیوم و غیره انجام می پذیرد که هر کدام سطح مخصوص به خود را از حیث رنگ و درجه صافی ارائه میدهند.هر قدر دانه بندی و مش ذرات درشت تر باشد پروفیل ایجاد شده سطح زبرتر خواهد بود؛ البته این امر به عوامل دیگری مانند فشار هوای مصرفی و فاصله یا زاویه برخورد ذرات نیز بستگی دارد.
خلاصه ای از روش و شرایط اجرایی عملیات سندبلاست و رنگ آمیزی مخزن:
بعد از داربست بندی و آماده سازی سطح جهت رنگ امیزی مخزن به شرح و تحت شرایط ذیل کار اجرا می گردد:
ابتدا کلیه وسایل و تجهیزات و مصالح مورد نیاز از قبیل کمپرسور باد، میکسر بادی، همزن، پمپ ارلس، ماسه و داربست به پای کار انتقال می یابد. کلیه ماشین آلات ، تجهیزات ، ابزار و مصالح مورد استفاده در عملیات های سند بلاست و رنگ آمیزی باید مطابق استاندارد های ذیربط بوده و مورد تایید واحد نظارت پروژه باشد.
با لحاظ شرایط جوی و مساعد بودن هوا سندبلاست که عمدتاً بر اساس استاندارد سوئدی SA2 1/2 انجام می گیرد، شروع و پس از اتمام سندبلاست هر ناحیه در همان روز ۲۰ دقیقه بعد از هواگیری و تمیز نمودن سطح کار لایه اولیه رنگ (پرایمر) اتیل سیلیکات یا زینک ریچ اپوکسی اعمال می گردد. اجرای رنگ آمیزی مراحل بعدی و لایه های میانی و نهایی باید پس از شتشوی سطح کار با دستگاه واتر جت و خشک شدن سطح صورت می پذیرد. البته قبل از رنگ آمیزی هر لایه عملیات تاچ آپ در محل هایی مثل لبه ها و گوشه های کار و محل درز جوشها و نقاطی که احیاناً عیوبی وجود داشته باشد انجام می شود. در هر مرحله و پس از ۲۴ تا ۴۸ ساعت بر روی سطح خارجی مخزن و تا ۷۲ ساعت برروی سطح داخلی مخزن البته پس از تایید دستگاه نظارت و رعایت مسائل فنی از قبیل ضخامت مناسب لایه، تمیزی کار و عدم وجود شُره رنگ، آور اسپری (Over Spray) ، خلل و فرج سطح رنگ و هر نوع عیب دیگر، عملیات رنگ آمیزی لایه بعدی اجرا می شود.