شات بلاست چیست؟
شات بلاست عموما در کارهای صنعتی و قطعات با تیراژ و تعداد بالا و نیز در سطوح مسطح وسیع مانند بدنه ی کشتی ها و
کف سالن ها و در موارد کمی نیز در انجام کار های تزئینی ، کهنه کاری و قالب سازی مورد استفاده قرار می گیرد.
شات بلاست به معنی مورد حمله قرار دادن سطحی از یک ماده بوسیله پرتاب ساچمه می‌باشد.
هنگامی که عمل شات بلاست انجام می‌شود مقداری از سطح بیرونی ماده مورد نظر برداشته می‌شود و به اصطلاح شات می‌شود.
عمل شات بلاست تقریباً در تمامی صنایعی که با فولاد سرو کار دارند از جمله هوا فضا، اتوموبیل سازی، عمران، کشتی سازی، ریل‌سازی و خیلی دیگر استفاده می‌شود.
ساچمه‌ای که برای عملیات شات بلاست مورد استفاده قرار می‌گیرد از جنس‌های مختلفی می‌تواند باشد.
از جمله ی شن، ساچمه‌های فولادی کروی کوچک به قطرهای گوناگون، گرانول سیلیکون کاربید و … .
وسیله‌ای که برای پاشش ساچمه و یا همان عمل شات بلاست مورد استفاده قرار می‌گیرد هم می‌تواند مانند یک تفنگ باشد
که شخص آن را در دست می‌گیرد و اقدام به عمل شات بلاست می‌کند و هم می‌تواند به صورت دستگاهی باشد که با
قرار دادن قطعه مورد نظر در آن دستگاه به کمک توربین اقدام به پاشش ساچمه یا همان شات بلاست می‌شود.
هدف از انجام شات بلاست چیست؟
به‌طور خلاصه این کار باعث برطرف کردن عیب های سطحی از جمله زنگ زدگی و رنگ‌های باقی‌مانده روی قطعه می‌شود.
همچنین یکی از موارد عمده ی استفاده ی شات بلاست بر طرف کردن سطح ناهموار قطعه‌های ریخنه گری شده می‌باشد.
در نتیجه قطعه شات بلاست شده آماده انجام کارهای بعدی از جمله رنگ کاری ، آبدهی یا تراشکاری می‌شود.
به‌طور هم زمان شات بلاست باعث بر طرف کردن عیوب سطحی از جمله خوردگی و ریز ترک می‌شود و با بر جای گذاشتن تنش پسماند روی سطح قطعه باعث افزایش عمر قطعه می‌شود.
عملکرد شات بلاست چیست ؟
در این تکنیک سطح اجسامی که دارای ابعاد مختلفی هستند، توسط پرتاب سریع و با شدت ذرات فلزی ریز با مخلوطی از شن و سنگریزه یا به طور کلی مواد ساینده فلزی، تمیزکاری می شود.
در این دستگاه چرخی با پره های پارو مانند قابل تغییر وجود دارد. به وسیله چرخش سریع این چرخ، نیروی گریز از مرکزی پدید می آید که سبب تولید نیروی پرتابی می شود.
مواد ساینده ای که نام برده شدند، در طول شعاع چرخشی پره های چرخ به حرکت درآمده و در جهت تعیین و تنظیم شده، با سرعت زیاد به جسم مورد نظر برخورد می کنند. همین برخورد سبب تمیز و
صیقلی شدن سطح جسم می شود.
پس از برخورد ساینده با سطح جسم، این مواد کمانه می کنند و وارد اتاقکی می شوند تا در مراحل بعدی مجددا مورد استفاده قرار گیرند. گرد و غبار و مواد اضافی ماده های ساینده ای که قابل مصرف
مجدد هستند، از آن ها جدا شده و این ساینده ها دوباره مورد استفاده قرار می گیرند.
گرد و غبار ها نیز توسط شیلنگ به جمع کننده گرد و غبار منتقل می شوند تا در مرحله بعد دور ریخته شوند. به طور کلی می توان گفت مکانیزم شات بلاست بر اساس مهار انرژی جنبشی است. بدین
صورت که نتیجه انتقال و آزاد سازی انرژی مواد ساینده فلزی در برخورد با سطح قطعه، سبب جدا شدن مواد زائد از سطح می گردد.
شات بلاست چیست
نحوه کار دستگاه شات بلاست چگونه است؟
در دستگاه شات بلاست مواد ساینده (ساچمه شات بلاست) با استفاده از نیروی انرژی الکتریکی توربین یا با هوای فشرده، شتاب گرفته و به سطح فلزات پرتاب می‌شوند.
انرژی جنبشی گلوله‌های فلزی به جرم و سایز آنها بستگی دارد. در انواع دستگاه شات بلاست چندین بخش مهم وجود دارد که هماهنگی بین آنها منجر به عملیات ساچمه پاشی
و در نتیجه رفع آلودگی و ناهمواری‌های سطوح می‌شوند. با استفاده از این دستگاه، شات بلاست آلومینیوم و دیگر فلزات را می‌توان به نحو احسنت انجام داد. از اجزای مهم دستگاه
شات بلاست دستی می‌توان به توربین، الواتورشات (بالابر ساچمه)، محفظه شاتینگ، هواکش و جداکننده اشاره کرد. در این میان نقش توربین در نحوه کار دستگاه شات بلاست از
اهمیت بیشتری برخوردار است. پاشش ساچمه شات بلاست و همچنین قدرت و سرعت پرتاب آن به سرعت و قدرت توربین دستگاه بستگی دارد. انواع دستگاه شات بلاست کوچک
و بزرگ در صنایع مختلف شامل موارد زیر است.
-
دستگاه شات بلاست آویزی
همانطور که از اسم این دستگاه شات پلاست مشخص است، دارای یک بخش آویز مانند بوده که قطعات روی آن بارگیری می‌شوند. بعد از آن وارد محفظه ساچمه‌پاشی شده و با انجام
عملیات پرتاب ساچمه تمام قسمت‌های قطعات از آلودگی‌ها پاکیزه می‌شوند. در برخی از مواقع قطعات به ضربه حساس هستند. بنابراین انتخاب دستگاه شات بلاست آویزی بسیار مناسب
خواهد بود. همچنین این مدل دستگاه شات بلاست برای پولیش قطعات با تعداد بالا و سطوح حساس عملکرد مطلوبی را ارائه می‌دهد. در دو مدل ایستا و پیوسته وجود دارد که با توجه نوع
قطعه و نیاز آماده‌سازی آن برای خط تولید، گزینه مناسب را انتخاب می‌کنند.
-
دستگاه شات بلاست تونلی
در صورتی که نیاز به پولیش و تمیزکاری سطوح بزرگ مانند انواع تیرآهن باشد، شات بلاست تونلی انتخاب مناسبی است. این مدل از دستگاه شات پلاست سایز بزرگی دارند و دارای تعدادی
توربین در جهات مختلف است تا تمام بخش‌های قطعات تمیزکاری شوند.
-
دستگاه شات بلاست درامی
با استفاده از این دستگاه می‌توان تمام زوایای قطعه را تمیزکاری کرد. بیشتر برای پولیش قطعات با سایز کوچک و متوسط کاربرد دارد. اساس نحوه کار دستگاه شات بلاست درامی با استفاده از
نوعی نوار نقاله کنترل می‌شود. قطعه مورد نظر روی این نوار قرار گرفته و توربین دستگاه به سمت آن ساچمه‌های فلزی را پرتاب می‌کند.
-
دستگاه شات بلاست میزی
در بسیاری از صنایع برای پولیش سطح فلزات از این نوع دستگاه شات بلاست استفاده می‌کنند. به طور معمول قطعات به روش شات بلاست دستی روی میز دوار قرار داده می‌شوند. با استفاده
از شات بلاست میزی انواع قطعات کوچک و بزرگ را می‌توان تمیزکاری کرد. البته بیشتر برای قطعات مسطح، گوشه‌دار، سنگین و حساس به ضربه کاربرد دارد. انتخاب این دستگاه شات بلاست
کوچک از هر نظر صرفه اقتصادی دارد. زیرا حتی یک موضع خاص را می‌توان با استفاده از ساچمه شات بلاست تمیزکاری کرد. همچنین بنا به نیاز مشتری در سایزهای مختلف تولید می‌شوند.
برای مشاهده ی مقالات بیشتر اینجا کلیک کنید
