قالب های اجرای شات بلاست
عملیات شات بلاست در واقع می تواند بصورت دستگاهی باشد که با قرار گرفتن قطعه یا فلز مود نظر در دستگاه به وسیله توربین شروع به شات بلاست می کند یا بصورت یک تفنگ که شخصی آن را در دست می گیرد و اقدام به عمل شات بلاست می نماید .
معرفی فرایند شات بلاست
فرایند شات بلاست تکنیکی است که به منظور پوسته زدایی از سطح برخی اجسام، پس از عملیات هایی از جمله رنگ زدایی، زنگ زدایی، تمیزکاری و همچنین ریخته گری، با کمک پرتاب ساچمه های ریز فولادی به سطح فلزات صورت می گیرد.
این فرآیند در صورتی شات بلاست نامیده می شود که با کمک توربین های پر سرعت با چرخ دوار پاشش ساچمه صورت گیرد. اما در صورتی که از فشار هوا در این فرآیند استفاده شود این عملیات با نام ایر بلاست شناخته می شود.
شات بلاست چیست ؟
در پاسخ به این سوال که شات بلاست چیست باید پاسخ داد که به طور کلی می توان گفت این روش به منظور تمیز کردن، پلیش و یا تقویت peen انجام می شود.
تکنیک شات بلاست در انواع صنایع مختلف که با فلزات در ارتباط هستند از جمله صنایع خودرو سازی، هوافضا، ریختهگری، راهآهن، کشتی سازی و همچنین صنایع مرتبط با ساخت و ساز در ارتباط است.
عملکرد شات بلاست چیست ؟
در این تکنیک سطح اجسامی که دارای ابعاد مختلفی هستند، توسط پرتاب سریع و با شدت ذرات فلزی ریز با مخلوطی از شن و سنگریزه یا به طور کلی مواد ساینده فلزی، تمیزکاری می شود.
در این دستگاه چرخی با پره های پارو مانند قابل تغییر وجود دارد. به وسیله چرخش سریع این چرخ، نیروی گریز از مرکزی پدید می آید که سبب تولید نیروی پرتابی می شود.
مواد ساینده ای که نام برده شدند، در طول شعاع چرخشی پره های چرخ به حرکت درآمده و در جهت تعیین و تنظیم شده، با سرعت زیاد به جسم مورد نظر برخورد می کنند. همین برخورد سبب تمیز و صیقلی شدن سطح جسم می شود.
پس از برخورد ساینده با سطح جسم، این مواد کمانه می کنند و وارد اتاقکی می شوند تا در مراحل بعدی مجددا مورد استفاده قرار گیرند. گرد و غبار و مواد اضافی ماده های ساینده ای که قابل مصرف مجدد هستند، از آن ها جدا شده و این ساینده ها دوباره مورد استفاده قرار می گیرند.
گرد و غبار ها نیز توسط شیلنگ به جمع کننده گرد و غبار منتقل می شوند تا در مرحله بعد دور ریخته شوند. به طور کلی می توان گفت مکانیزم شات بلاست بر اساس مهار انرژی جنبشی است. بدین صورت که نتیجه انتقال و آزاد سازی انرژی مواد ساینده فلزی در برخورد با سطح قطعه، سبب جدا شدن مواد زائد از سطح می گردد.
شات بلاست در چه قالب هایی اجرا می شود؟
ایربلاست (Airblast)
ماشین آلات ایربلاست می تواند در شکل های مختلفی تولید شوند. این ماشین های سندبلاست، دارای اتاق بلاستینگ و یا یک کابین هستند. این دستگاه به صورت مکشی یا فشاری وظیفۀ تمیزکاری قطعات را انجام می دهد. روش فشاری قدرت و کاربرد بیشتری دارد. در حالی که روش مکشی اقتصادی تر است.
واتربلاست (Waterblast)
در این روش آب با فشار بسیار زیاد به سطح پاشیده می شود. البته در این پروسه چون از شن استفاده نمی شود، نباید آن را نوعی سندبلاست نامید. ذرات ساینده متداول در این حالت به کار نمی روند. در واقع فقط فشار زیاد آب، سبب زدوده شدن آلودگی های سطحی می شود.
سند بلاست مرطوب (وت بلاست (Wetblast))
در این فناوری سندبلاست، مواد ساینده در حالی که با آب مخلوط شده اند به وسیله هوای فشرده به قطعه برخورد می کنند. کاربردی ترین دستگاههای وت بلاست، دستگاههای وت بلاست پرتابل و سیار هستند که عمدتا برای آماده سازی سطوح قطعات با ابعاد بزرگ و غیرقابل حمل مورد استفاده قرار می گیرند.
سند بلاست چرخشی (ویل بلاست (Wheelblast))
در ویل بلاست از طریق چرخش یک چرخ توربین، انرژی الکتریکی به انرژی حرکتی جنبشی ساینده تبدیل می شود. ظرفیت هر چرخ ویل بلاست از حدود 60 تا 1200 کیلوگرم بر دقیقه است. با این مقادیر زیاد از شتاب ساینده، قطعات بزرگ و یا مناطق وسیعی از قطعات، تمیز کاری و رسوب زدایی می شوند. اجزای دستگاه ویل بلاست شامل نوار نقاله غلتکی و سیستم پاک کننده رسوب نوار است و دارای ماشین آلات کنترل کاملا اتوماتیک برای تولید کنندگان خودرو است.
میکروسندبلاست (Micro Sandblast)
در این روش، نازل سندبلاست در سایز بسیار ریز میکرونی، ذرات ساینده را به سطح مشخصی پرتاب می کند. این فناوری سند بلاست دقت بالایی دارد و برای موارد بسیار خاص کاربرد دارد.
سندبلاست با گرانول های شیشه
در این حالت فقط از دانه های آمورف شیشه ای برای حذف آلاینده های سطحی استفاده می شود. در این روش هر گونه قارچ ذره بینی، رنگ یا رسوبات کلسیمی نیز از روی سطح زدوده می شوند.
سندبلاست با ذرات یخ
در مواردی دیده شده است که از از ذرات جامد یخ برای زدودن آلاینده های سطحی استفاده می شود. تاکنون ضمانتی در مورد عدم وارد شدن آسیب به بافت سطحی قطعات در این روش به ثبت نرسیده است.